استاد دانشگاه حکیم سبزواری و عکاس بین المللی ماکروگرافی«عکاسی از حشرات» :

عکاسی ماکرو، دیدن جهان شگفت انگیز حشرات از دریچه دوربین است/بسیار علاقه مندم اولین نمایشگاه اختصاصی از عکاس های خود را در دانشگاه حکیم سبزواری برگزار کنم

زیست شناس و استاد دانشگاه، عکاس بین المللی ، دارنده مدال برنز مسابقه عکاسی علمی milset، برنده مسابقه عکاسی بی مهرگان انگلستان در سال ۲۰۱۲، داور طلایی سایت عکاسی، دارنده مدال نقره المپیاد دانشجویی و بسیار دیگر هریک به تنهایی می تواند بهانه خوبی باشد برای اینکه پای صحبت استادی بنشینیم که با تلفیق هنر و علم به آفرینش زیبایی در زندگی رسیده، استادی که دیدن هنر بی بدیلش دریچه ای تازه به روی بینندگان آثارش باز می کند، دریچه ای که ما را به تماشای  لحظات ناب و دیده نشده از زندگی شگفت انگیز حشرات دعوت می کند، استادی که معتقد است” هنر به واسطه ذات زیبا و روح لطیفی که دارد سبب ایجاد حس رضایت و لذت بردن ما از زندگی می شود”.

آنچه که در مصاحبه با دکتر مجید مومنی مقدم، استاد دانشگاه حکیم سبزورای برایمان بسیار جذاب بود، عشق سرشار به زندگی، طبیعت، جانوران و  عکاسی است، که به طور آشکار می توان آن را در تک تک کلمات و عکس های او یافت. در ادامه از شما عزیزان برای خواندن این مصاحبه دعوت می کنیم.

*با سلام، لطفا معرفی کوتاهی از خودتان داشته باشید؟

به نام خدا،مجید مومنی مقدم متولد گرگان هستم، تحصیلات خود را در مقطع  لیسانس زیست شناسی، فوق لیسانس میکروبیولوژی و دکتری سلولی مولکولی انجام دادم،دارنده مدال نقره المپیاد دانشجویی در سال ۱۳۸۱ در رشته زیست شناسی، مدت زیادی را در آزمایشگاه پژوهشگاه ژنتیک ایران، انستیتو پاستور و نیز در پژوهشگاه رویان مشغول به کار بودم و هم اکنون سه سال می باشد که به عنوان عضو هیات علمی گروه زیست شناسی  در دانشگاه حکیم سبزواری در حال تدریس هستم.

*از چه زمانی عکاسی را آغاز کردید؟

به علت علاقه ای که به این هنرداشتم عکاسی  آماتور را از سال ۱۳۷۶ با دوربین آنالوگ  آغاز کردم، اما شروع عکاسی با دوربین دیجیتال و به صورت حرفه ای به سال ۱۳۸۵ باز می گردد، باید بگویم در عکاسی خود آموخته ام یعنی استادی نداشتم و تمامی آموزش های خود را به کمک مطالعه سایت ها و مطالب ژورنال های عکاسی خارجی بدست آوردم.

*ژانر عکاسی شما، ماکروگرافی است لطفا درباره این سبک توضیح دهید؟

ماکروگرافی سبکی است که شما می توانید با استفاده از لنزهای خاص و با بزرگ نمایی بسیار زیاد از سوژه های خیلی کوچک عکس بگیرید و در واقع نوعی از عکاسی  است که در آن سوژه برابر اندازه واقعی (معادل ۱:۱)  و بسیار بزرگ تر از انچه که هست ثبت می شود . در این نوع عکاسی  آسان تر می توان روی جزییات کوچک عناصر متمرکز شد. در دنیا واقعی اگر کاملا به این جزییات نزدیک نشوید نمی توانید آنها را ببینید، اما با به تصویر کشیدن آن ممکن است ساعت ها بدون خستگی به تماشای آن بنشینید. عکاسی ماکرو دیدن جهان شگفت انگیز حشرات از دریچه دوربین است . ثبت لحظه هایی در دل طبیعت  از ریزترین موجوداتی که نفس می کشند لذتی بس عجیب و وصف ناشدنی دارد. اما این را هم بگوییم که ماکرو گرافی جزء ژانرهایی از عکاسی است که در ایران زیاد رایج نیست در کشور ما و بر اساس سبک فرهنگی و اجتماعی عکاسی مستند و فوتوژورنالیسم رواج بیشتری دارد.

*چرا ماکروگرافی و عکاسی از حشرات؟

به واقع علاقه به دنیای ناشناخته حشرات، یکی از علایق ذاتی من بود، البته پیشینه زیست شناس بودن در انتخاب این ژانر عکاسی برای من مهم بود. باید بدانید برخلاف تصور عامه درباره حشرات که این موجودات را عناصری مزاحم و چندش آور  می پندارند دنیای حشرات دنیایی سرشار از شگفتی است. این جانوران با ساختارهای بدنی خاص، پیشرفته و مخصوص به خود جزء کهن ترین و قدیمی ترین جانداران روی زمین محسوب می شوند، که در طی گذشت سال ها به خوبی توانسته اند خود را با شرایط محیط و اقلیم های مختلف سازگار کنند، از طرفی یکی از دغدغه های من به عنوان یک زیست شناس همواره این بود که چرا برای مطالعه درباره ویژگی های این موجودات باید آنها را  از محیط زیست خود جدا کرده و در آزمایشگاه خشک و اتاله کنیم تا بتوانیم مورد بررسی قرار دهیم. به نظرم این یکی از راههای بیرحمانه برای مطالعه حشرات بود بنابراین به سمت عکاسی ماکرو رفتم. در این ژانر عکاسی ما با واقعیت زنده حشرات سروکار داریم و این زیبایی عکاسی ماکرو است یعنی  ثبت لحظات ناب زندگی این جانداران در طبیعت.

از طرفی در این نوع عکاسی وقتی می خواهید از یک حشره عکس بگیرید باید دقایق و یا حتی ساعت های زیادی رفتارهای آن حشره را تحت نظر بگیرید و این شما را نسبت به محیط و طبیعت این جانداران علاقمند می کند، واقعیت این است هنگامی که به صورت حرفه ای این نوع عکاسی را آغاز کردم هر چه زمان می گذشت و با دنیای گسترده و پر از شگفتی حشرا ت آشنا می شدم لذت بیشتری از کارم می بردم، امروزه نیز هرگاه از کار علمی و پژوهش خسته می شوم سعی می کنم صبح زود به عکاسی می روم در واقع عکاسی از حشرات برای من نوعی گریز از دنیای پرهیاهوی کاری است.

*از مسابقات و افتخاراتی  که تاکنون در عکاسی بدست آورده اید، برایمان بگویید؟

واقعیت این است که خیلی اهل رقابت نیستم، من عکاسی را برای لذت بردن و تلطیف روحیه در کنار کار علمی و پژوهشی انجام می دهم، البته حضور در عرصه رقابت و مسابقات برای یک عکاس حرفه ای اجتناب ناپذیر است و من نیز دو بار در مسابقات بین المللی شرکت کردم  و توانستم در اولین حضور جزء برندگان مسابقه عکاسی بی مهرگان انگلستان که از جانب جامعه جانورشناسی لندن در سال ۲۰۱۲  برگزار شد باشم  و چهار عکس نهایی از بیست عکس برتر این رقابت از آثار عکاسی من بود، البته از این عکس ها در کتاب علمی که در مبحث بی مهرگان در انگلستان منتشر شد نیز استفاده  شد و در دومین حضورم نیز در سال ۲۰۱۵ موفق به کسب مدال برنز مسابقه عکاسی علمی milset شدم. جدای از این عناوین داور طلایی سایت عکاسی، مدیریت بخش ماکروگرافی سایت پروفتوکام، همکاری در دانشنامه عکاسی از دیگر افتخارات بنده می باشد.

*با توجه به زندگی و اسکان شما در سبزوار ، آیا عکس های شما شامل جانداران و حشرات این منطقه نیز می شود؟

بله البته، باید بدانید تمامی عکس هایی که در سه سال اخیر از حشرات گرفته ام مربوط به حشرات طبیعت بکرسبزوار است، به واقع اگرچه طبیعت سبزوار خشک و کویری است و ممکن است این تفکر را در اذهان  القاء کند که حشرات و جانوران کمی در این اقلیم قادر به رشد و نمو باشند، اما هنگامی که وارد طبیعت سبزوار می شویم  با اکوسیستمی غنی از حشرات و جانورانی که در دل تاغزارها و گیاهان کویری زندگی می کنند، روبه رو می شویم، حشراتی که تعامل خوبی با محیط خود ایجاد کرده اند .

*از سختی های عکاسی از حشرات برایمان بگویید؟

مسلما عکاسی از حشرات سختی های خاص خود را دارد، سختی هایی که البته پس از حصول به نتیجه دلخواه تبدیل به شیرینی می گردد، اولین موردی که در عکاسی ازحشرات باید در نظر داشت سحرخیزی است، ساعت کاری عکاس حشرات بین پنج تا هشت صبح است، زیرا هرچه هوا گرمتر شود بر اساس طبیعت حشرات این جانوران تحرک بیشتری پیدا می کنند و عکاسی از آنها سخت و دشوار می شود، دومین مشکل که البته در اقلیم سبزوار بیشتر می باشد جدال با طبیعت سخت و خشن کویر است، چون عکاسی از حشرات باید حالت های خاص داشت از دراز کشیدن بر روی زمین و خارها تا رفتن لای بوته زارها که خوب بیشتر مواقع این گیاهان خاردار باعث ایجاد زخم ها و مشکلاتی می شوند. از طرفی همواره خطر حمله سگ های ولگرد، شغال و گرگ و مارهای سمی نیز وجود دارد.

*آیا برنامه ای برای ارائه آثارتان در قالب نمایشگاه دارید؟

بله در فکر برگزاری نمایشگاهی از آثارم هستم و بسیار علاقه مندم اولین نمایشگاه اختصاصی از عکاس های خود را در دانشگاه حکیم سبزواری برگزار کنم و هم اکنون در جستجوی آتلیه ای خوب می باشم که بتواند عکسها را با وضوح و ثبات رنگ چاپ کند.

*در پایان اگر حرفی باقی مانده بفرمایید؟

پیشنهاد من به همه افراد مخصوصا همکاران هیات علمی و دوستان خودم در دانشگاه این است که  در کنار کار علمی، پژوهش و آموزش یک زمینه هنری را نیز دنبال کنند، روح هنر لطیف است و سبب تعدیل در زندگی می شود و آستانه تحمل ما در برابر مشکلات و سختی را افزایش می دهد، از طرفی هنر به واسطه ذات زیبایی که دارد سبب ایجاد حس رضایت و لذت بردن ما از زندگی می شود.