پهنای باند، ترجمه لغت به لغت اصطلاح Bandwidth است. در بعضی جاها این اصطلاح را «عرض باند» هم ترجمه کردهاند. اگر بخواهیم درک خوبی از معنای این اصطلاح داشته باشیم بد نیست به این مثال توجه کنید. اتوبانی را در نظر بگیرید، معمولاً هر اتوبان یا بزرگراه دارای چند خط (Line) یا باند (Band) است که ظرفیت این بزرگراه را معین میکند. مثلاً اگر بزرگراهی دارای ۲ خط باشد طبیعتاً به طور همزمان و از یک نقطه از بزرگراه فقط ۲ عدد ماشین امکان عبور دارند و اگر بزرگراهی دارای ۴ خط یا باند باشد به طور همزمان ۴ ماشین امکان عبور از کنار هم را دارند.
خوب حالا کافی است در این مثال به جای ماشین، بیت(Bit) و به جای بزرگراه یا اتوبان، سیم یا فیبر نوری که در واقع محیط انتقال اطلاعات هستند، بگذارید.
مثال دیگری که می تواند به درک بهتر شما از این موضوع کمک کند، لولههای انتقال آب است. هر چقدر قطر لوله آب بزرگتر باشد، امکان انتقال آب بیشتری از یک نقطه به نقطه دیگر را دارد. درست مثل پهنای باند، هر چه پهنای باند بیشتری داشته باشیم، امکان انتقال اطلاعات بیشتری از یک نقطه به نقطه دیگر را داریم.
در واقع پهنای باند یا عرض باند به شما میگوید به طور هم زمان چند بیت میتواند از کنار هم رد شوند یا در طول محیط ارتباطی شما با شبکه جابهجا شوند.
تنها نکتهای که ذکر آن لازم به نظر میرسد تفاوت اصلی در مثالهای ذکر شده با پهنای باند است. در مثالهای بالا هر چه تعداد خطوط یا پهنای اتوبان بیشتر باشد، تعداد ماشین بیشتری میتوانند به طور هم زمان از کنار هم عبور کنند. همچنین هر چقدر قطر لولههای انتقال آب بیشتر باشد، حجم بیشتری از آب میتواند در هر لحظه منتقل شود. اما در وسایل مخابراتی و ارتباطی، صحبت از عرض یا پهنای فیزیکی نیست. به عبارت دیگر برای انتقال اطلاعات بیشتر در یک واحد زمان (مثلاً ثانیه) نیازی به پهنتر کردن و یا عریض کردن محیط انتقال(مثلاً سیم یا فیبرنوی) نیست. در واقع در محیطهای مخابراتی این مودمها هستند که وظیفه رد و بدل کردن اطلاعات را به عهده دارند. به عبارت دیگر، هر چه توانایی مودم شما بیشتر باشد، میتواند حجم بیشتری از اطلاعات را بر روی محیط انتقال جابهجا کند.
آخرین نکته ضروری در این زمینه، واحد انتقال اطلاعات و ضرایب آن است. همان طور که میدانید واحد انتقال اطلاعات بیت در ثانیه است. در محیط تئوریک هر میزان پهنای باند را میتوانید متصور شوید. از یک بیت در ثانیه(۱ bps) تا میلیونها بیت در ثانیه(Mbps) و یا بیشتر. اما در محیط عملی معمولاً با محدودیتهایی روبرو هستید. مثلاً شما نمیتوانید از یک شرکت ارائه دهنده خدمات پهنای باند (نظیر شرکت مخابرات ایران) درخواست پهنای باندی به میزان ۹۱۳ Kbps کنید. کوچکترین واحد رایج پهنای باند ۶۴K است و معمولاً شرکتهای مخابراتی جدولی را ارائه میدهند که نشان دهنده پهنای باندهایی است که امکان ارائه آن را دارند.
نوشته شده توسط: علی چشمی