برابر ماده اول لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب ۲۴ اسفندماه ۱۳۴۷ که می گوید: «شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم‌شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی آن‌ها است».
ماده ۴ لایحه اصلاح قانون تجارت می‌گوید: شرکت سهامی به دو نوع شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص تقسیم می‌شود.
شرکت سهامی خاص
شرکت‌های سهامی خاص، شرکتی است که تمام سرمایه آن‌ها در موقع تاسیس منحصرا توسط موسسین تامین گردیده است. تعداد سهامداران نباید از سه نفر کمتر باشد و عنوان «شرکت سهامی خاص» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شرکت، به طور روشن و خوانا قید شود.
مدارک شرکت سهامی خاص برای ثبت:
- دو برگ اظهارنامه‌ی تکمیل شده‌ی شرکت سهامی خاص و امضا ذیل اظهارنامه توسط کلیه‌ی سهامداران
- دو جلد اساسنامه‌ی شرکت سهامی خاص و امضا ذیل تمام صفحات آن توسط کلیه‌ی سهامداران
- دو نسخه صورت جلسه‌ی مجمع عمومی مؤسسین که به امضای سهامداران و بازرسین رسیده باشد
- دو نسخه صورت جلسه‌ی هیأت مدیره که به امضای مدیران منتخب مجمع، رسیده باشد
- فتوکپی شناسنامه‌ی کلیه‌ی سهامداران و بازرسین ( برابر اصل در دادگستری)
- ارائه‌ی گواهی پرداخت حداقل ۳۵% سرمایه‌ی شرکت از بانکی که حساب شرکت در حالِ تأسیس در آنجا باز شده است.
تذکر: درصورتی که مقداری از سرمایه‌ی شرکت، آورده‌ی غیرنقدی باشد ( اموال منقول و غیرمنقول ) ارائه‌ی تقویم نامه‌ی کارشناس رسمی دادگستری، الزامی است و در صورتی که اموال غیرمنقول، جزء سرمایه‌ی شرکت قرار داده شود؛ ارائه‌ی اصل سند مالکیت، ضروری است
۷)ارائه‌ی مجوز در صورت نیاز، بنا به اعلام کارشناس اداره‌ی ثبت شرکت‌ها.
وجه تمایز شرکت سهامی عام و خاص:
وجه تمایز این دو شرکت به این شرح می‌باشد:
- شرکت سهامی عام برای تامین سرمایه اقدام به پذیره‌نویسی عمومی می‌نماید ولی شرکت سهامی خاص حق مراجعه به عامه را ندارد.
- امکان صدور اوراق قرضه برای شرکت سهامی عام وجود دارد ولی شرکت سهامی خاص چنین حقی ندارد.
- نقل و انتقال سهام در شرکت‌های سهامی عام مشروط به موافقت سهامداران نیست، ولی در شرکت سهامی خاص چنین نقل و انتقالی منوط به توافق مدیران یا مجامع عمومی شرکت می تواند باشد.
- سهام شرکت سهامی عام قابل عرضه در بازار بورس می‌باشد ولی شرکت سهامی خاص چنین اجازه‌ای ندارد.
- حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت سهامی عام ۵۰۰۰۰۰۰ ریال می‌باشد درحالی‌که حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت سهامی خاص ۱۰۰۰۰۰۰ ریال می‌باشد.
- مدیران و سهامداران شرکت سهامی عام حداقل ۵ نفر و شرکت سهامی خاص حداقل ۳ نفر می‌باشد.