در ابتدا باید بدانید هر کجا که هستید یکی از فراورده‌های صنعت پلیمر در اطراف شما وجود دارد چرا که گستره بسیار وسیعی از ساخت و تولید رنگ و پوشاک گرفته تا پوشش کابل‌ها و سیم‌ها، تولید الاستومرها، رزین‌ها، چسب‌ها و… را در برگرفته و نقش کلیدی دارد.
مهندسی پلیمر پایه بسیاری از صنایع و حتی محور پزشکی است و دانشی زیربنایی به شمار می‌رود. به عبارتی این رشته برای شناخت، طراحی فرمولاسیون، تحلیل و بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی سه ماده لاستیک، پلاستیک، و کامپوزیت است.
سمت دیگر این رشته نیز آزمایشگاه است؛ بنابراین شخصی که این رشته را انتخاب می‌کند باید هم به کار در محیط آزمایشگاهی و هم کارخانه علاقه‌مند باشد.
پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران نیز از مراکز حرفه‌ای قابل توجهی در صنعت پلیمر می‌باشد که به طور گسترده سهم عظیمی در پیشرفت‌های تحقیقات جهانی داشته است.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی پلیمر تا مقاطع ارشد و دکترا با گرایش‌های مختلف در ۱۴ دانشگاه دولتی وجود دارد.
تاریخچه رشته مهندسی پلیمر
ابتدای این رشته به مطالعه و تحقیق درباره مواد طبیعی مانند لاتکس، کتان و چوب باز می‌گردد.
ورود این رشته به دانشگاه‌های ایران در سال 1358 رخ داد؛ از آن زمان تا کنون با افزایش آگاهی و رشد پلیمر های صنعتی در ایران سیر رقابتی برای تحصیل در این رشته با وجود نوپا بودن آن آغاز شد.
در دهه 1950 مواد پلیمری و به تبع از آن رشته مهندسی پلیمر با ارزش شمرده شده و به عنوان یک حوزه جدید و مستقل از مهندسی شیمی در علم جهانی شکل گرفت که باعث شد تحقیقات بر روی تولید، خواص و کاربردهای پلیمرها به صورت گسترده تری انجام گیرد.
گروه مهندسی مواد و پلیمر دانشگاه حکیم سبزواری در سال ۱۳۷۶ تأسیس شد و شروع به جذب دانشجو کرد و اکنون در سال ۱۴۰۲ گروه پلیمر از گروه مواد جدا شده و به طور مستقل فعالیت می‌کند و حدود ۱۰۰ دانشجو جدید پذیرش کرده است.
وظایف مهندس پلیمر
مهندسان پلیمر نقش اول دنیای مواد پیشرفته هستند. آنان باید دارای توانایی‌های مهمی ماند تفکر آنالیتیک، خلاقیت، همکاری در تیم و کنترل کیفیت باشند. اما برخی از وظایف آنها عبارتند از:
طراحی و تهیه فرمولاسیون انواع پلیمرها و ساخت آنها مثل:
پوشش های پلیمری
انواع مرکب های چاپ
رزین‌ها مثل اکریلیک، پلاستیک، لاستیک
پلیمرهای نانو (مثل نانوالیاف پلیمری، نانوکامپوزیت‌ها، نانو روکش‌ها)
مدل‌سازی، شبیه‌سازی و طراحی فرایندهای پلیمرشدن
نظارت بر بخش تولید پلیمرها و کنترل کیفی محصولات در کارخانه‌های تولید پلیمر
استخدام مهندس پلیمر در صنایع گوناگونی انجام می‌شود از جمله: صنایع پلیمر، کارخانه رنگ‌سازی و رزین سازی، صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، الیاف مصنوعی، نساجی، خودروسازی، کامپوزیت‌ها، کاغذسازی پلیمریزاسیون، کفش سازی و….
گرایش‌های مهندسی پلیمر
فراورش: در کارشناسی‌ارشد مهندسی پلیمر به مطالعه و تحلیل فرایندهای فیزیکی و شیمیایی مورد استفاده در تولید و فراوری مواد پلیمری می‌پردازد. این گرایش بر روی بهبود و بهینه‌سازی فرایندهای تولید، تجهیزات، و کنترل کیفیت تمرکز دارد تا مواد پلیمری با خواص بهینه تولید شود.
نانوفناوری:در این گرایش فناوری نانو در علم پلیمر بررسی می‌شود. تمرکز آن بر روی بهینه‌سازی خواص و کارایی مواد پلیمری با استفاده از نانوذرات و ساختارهای نانومتری می‌باشد و هدف آن ایجاد موادی با خواص برتر مکانیکی، حرارتی، الکتریکی و کاربردهای نوآورانه در صنایع مختلف است.
پلیمریزاسیون: گرایش پلیمریزاسیون کارشناسی‌ارشد در سال 93 به مهندسی پلیمر اضافه شده است. این گرایش در واقع در زمینه فرایندهای تشکیل زنجیره های پلیمری از واحد های سازنده متمرکز است .
طراحی فرایند: در کارشناسی‌ارشد این گرایش مهندسی پلیمر، به بررسی در زمینه مواد کامپوزیتی می‌پردازیم. دانشجویان به بررسی روش‌های تولید و رفتار کامپوزیت‌ها پرداخته و می‌توانند در طراحی کامپوزیت‌های پیشرفته و کاربردهای صنعتی آن مشارکت کنند.
بایو پلیمرها: مهندسین این گرایش به طور خاص تمرکز بر استفاده از پلیمرها در حوزه زیستی و پزشکی مانند تصفیه آب، زخم‌پوش، دارورسانی، انواع غشاءها، انواع پروتزهای استخوانی و دندانی، لنزهای چشمی و دیگر موارد دارند.
طراحی مولکولی: این گرایش که به تازگی در دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه صنعتی مالک اشتر راه‌اندازی شده است در نظر دارد که به طور خاص دانشجویان را با مشکلات و چالش‌های پیش روی صنعت لاستیک آشنا کند.
