شاید داغ ترین خبر این روزهای دانشگاه حکیم سبزواری صدور مجوز راه اندازی رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی، از سوی دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم در روزهای آغازین مردادماه بود، خبری که در رسانه ها و خبرگزاری های مختلف بازتاب بسیار خوبی داشت، رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی از باسابقه ترین رشته های دانشگاهی ایران است و با صدور این مجوز هم اکنون در استان های شرقی ایران اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری دومین دانشگاه جامع پس از دانشگاه فردوسی است که این رشته در آن دایر خواهدشد، خواستیم بیشتر درباره این رشته و پروسه ی دریافت مجوز ایجاد آن بدانیم، بنابراین گفتگویی با دکتر سیدمحمدکاظم علوی، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی داشتیم که در ادامه خواهید خواند:
- *با سلام، با توجه به صدور مجوز ایجاد و راه اندازی رشته جدید تاریخ تمدن ملل اسلامی در دانشکده شما، سیاست کلی دانشکده الهیات و معارف اسلامی در خصوص ایجاد رشته های جدید چگونه است؟
دانشکده الهیات و معارف اسلامی، به عنوان یکی از بزرگترین دانشکده‌های دانشگاه حکیم سبزواری، در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز و برنامه ششم توسعه، به توسعه کمی و کیفی آموزش توجه دارد. با توجه به این هدف ایجاد رشته‌های اساسی و مورد نیاز در دستور کار دانشکده قرار دارد. دانشکده الهیات با دارا بودن ۵ رشته کارشناسی و ۷ رشته کارشناسی ارشد و یک دکترا توان توسعه در زمینه رشته‌ها را داراست لذا ایجاد چند رشته در دوره‌های کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در دستور کار قرار دارد.
* رویکرد وزارت علوم در چندسال اخیر درخصوص ایجاد رشته های جدید تحصیلی بسیار سختگیرانه بوده است، برای خوانندگان ما درخصوص چگونگی دریافت مجوز این رشته جدید بگویید؟
در پاسخ به سوال شما در ابتدا باید این مطلب را برای مخاطبین مصاحبه بگویم که گروه تاریخ این دانشکده در مقطع کارشناسی ارشد، در سال ۱۳۹۰ اقدام به راه‌اندازی رشته “تاریخ تشیع” نموده است و هم اکنون تاریخ تشیع در مقطع کارشناسی ارشد دایر است و تا کنون ۷ دوره دانشجو پذیرش نموده و ۵ دوره فارغ‌التحصیل دارد. اما این رشته فاقد دوره کارشناسی است و متقاضیان از رشته‌های تاریخ و تاریخ تمدن ملل اسلامی و البته رشته‌های دیگر می‌توانستند به انتخاب این رشته در مقطع ارشد بپردازند. لذا پرونده دوره کارشناسی تاریخ تمدن ملل اسلامی، در گروه مربوط مطرح گردید و پس از تصویب در شورای دانشگاه در سال گذشته برای تصویب به شورای گسترش وزارت علوم فرستاده شد. اما متاسفانه این درخواست به نتیجه مطلوبی نرسید و مقرر گردید پی‌گیری‌های لازم جهت طرح مجدد و اخذ مجوز انجام گیرد. در تیرماه اقدام به پی‌گیری شد و با توجه به پی‌گیری‌های مکرر از طریق دفتر گسترش وزارت علوم، امکان اخذ مجوز از طریق دیگری فراهم گردید. بدین صورت که رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی در سرفصل‌های اولیه از شاخه‌های رشته الهیات و معارف اسلامی محسوب می‌گردید. با توجه به رایزنی‌هایی که یکی از همکاران، آقای دکتر اشتری، با دفتر گسترش انجام داده بودند، در صورت داشتن مجوز اصلی امکان ایجاد رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی” فراهم شده بود. پی‌گیری‌های مستمری انجام گرفت تا این مجوز که مربوط به سال ۱۳۶۸ بود پیدا شود، و سرانجام با همکاری دفتر گسترش این مجوز پیدا شد. احیای این مجوز سرآغاز خوبی برای ایجاد رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی” بود اما زمان ثبت و ارایه در سامانه گسترش و نیز سازمان سنجش گذشته بود و امکان فراهم شده برای سال آینده اعلام گردید. با پی‌گیری‌های مستمر و فعالیت‌های بی‌وقفه دانشکده الهیات و همکاری معاونت آموزشی و معاون مدیر آموزش، آقای مهدی ضیایی، نامه درخواست احیای مجوز رشته الهیات و ایجاد رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی” برای دفتر گسترش وزارت علوم در تاریخ ۳۰/ ۴/ ۹۷ ارسال گردید. خوشبختانه رایزنی‌های و پی‌گیری‌های مستمر نتیجه داد و دفتر گسترش آموزش عالی در تاریخ ۲/ ۵/ ۹۷ ایجاد رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی” در دانشگاه حکیم سبزواری را بلا مانع دانست.
*با توجه به مطالبی که عنوان کردید، دانشکده الهیات و معارف اسلامی از چه زمانی اقدام به گرفتن دانشجو در رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی خواهد کرد؟
پس از صدور مجوز، بلافاصله پی‌گیری جهت پذیرش دانشجو برای مهر ۹۷ آغاز شد و درخواست پذیرش ۶۰ نفر دانشجو به سازمان سنجش ارسال گردید و می‌توان این مژده را به داوطلبان عزیز کنکور سراسری ۹۷ داد که علاقمندان رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی”، می‌توانند این رشته را انتخاب کنند.
*لطفا در خصوص رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی برای مخاطبین این مصاحبه معرفی اجمالی داشته باشید:
رشته “تاریخ تمدن ملل اسلامی”، از باسابقه ترین رشته های دانشگاهی ایران است و در استانهای شرقی ایران اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری دومین دانشگاه جامع پس از دانشگاه فردوسی است که این رشته در آن دایر خواهد بود. در استانهای مرکزی و غربی، دانشگاه تهران، مؤسس این رشته، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه الزهرا(س) و دانشگاه های شهید مدنی آذربایجان، بین المللی امام خمینی(ره) در قزوین و دانشگاه زنجان، دانشگاه های دیگری هستند که این رشته در آنها دایر است.حوزه های مطالعاتی این رشته، افزون بر تاریخ سیاسی، شاخه های مختلف جغرافیای تاریخی، تاریخ علم، تاریخ هنر، تاریخ تشکبلات اداری و سازمانی، مطالعات اسلامی در غرب، زبان و ادبیات، وضع کنونی جهان اسلام و مطالعات مذاهب اسلامی را در بر دارد و حوزه زمانی آن نیز مشتمل بر بازه جامعی از ظهور اسلام و حتی تمدنهای پیشین تا دوران معاصر است؛ از این رو، این رشته می تواند نقش موثری در گسترش دامنه مطالعاتی در دانشکده های الهیات ایفا دارد.
*حرف پایانی:
دانشکده الهیات و معارف اسلامی ضمن تبریک این موفقیت به ریاست محترم دانشگاه و معاونت محترم آموزشی و همکاران گرامی گروه تاریخ، مقدم متقاضیان تحصیل در این رشته را گرامی داشته و امیدوار است با توجه به پیشینه پربار علمی و ادبی سبزوار در حوزه تاریخ و به ویژه تاریخ نگاری فارسی در دوره‌های مختلف تمدن اسلامی تا حال حاضر، و نیز اهتمام دانشگاه حکیم سبزواری به نقش آفرینی در عرصه های مختلف علمی و همچنین به عنوان دانشگاه تاثیرگذار، در عرصه های فرهنگی و اجتماعی، بتواند گام مهمی در راستای توسعه علمی، فرهنگی و اجتماعی ایران اسلامی بردارد.