نشست «گفتوگوهای تعاملی، نقد و تحلیل آثار داستانی و رمانهای دفاع مقدس» دردوشنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ در کتابخانه مرکزی دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شد. این برنامه در چارچوب نشستهای «دوشنبههای نقد کتاب» و با همکاری مدیریت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شکل گرفت.
این نشست با مدیریت آقای سید نورالله رضوی و حضور دو سخنران اصلی، دکتر مریم بخشایش و دکتر علی ششتمدی، همراه بود. هر یک از سخنرانان تلاش کردند از زاویهای متفاوت به ابعاد ادبی و هنری دفاع مقدس بپردازند و جایگاه روایتهای داستانی این حوزه را تحلیل کنند.
مریم بخشایش، دکتری زبان وادبیات فارسی و پژوهشگر حوزه ادبیات داستانی، به گونهشناسی روایتهای دفاع مقدس پرداخت و بر اهمیت جلوههای حماسه و مقاومت در این آثار تأکید کرد. او با اشاره به تغییر ذائقه نسلهای جدید گفت: «نویسندگان جوان امروز بیشتر به قالبهایی مانند داستانک یا مینیمال گرایش دارند. فضای مجازی نیز ظرفیتهای تازهای برای این قالبها فراهم کرده است و همین میتواند مسیر انتقال مفاهیم و ارزشهای دفاع مقدس به نسل جدید را هموارتر سازد.»
نورالله رضوی، دبیر این نشست و دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارسی و پژوهشگر حوزه نمایشنامه، نیز با مرور تجربههای متنوع در حوزههای هنری مرتبط با دفاع مقدس، به تحولات این حوزه در چهار دهه گذشته اشاره کرد. او گفت: «هنرمندان متناسب با شرایط هر دوره، به موضوع جنگ پرداختهاند. در زمان جنگ، ادبیات بیشتر در خدمت فراخوان عمومی برای حضور و حمایت بود؛ اما پس از پایان جنگ، امکان آن فراهم شد تا نگاه تحلیلیتر و عمیقتری در آثار ادبی انعکاس یابد.» رضوی همچنین به اهمیت خاطرهنگاری اشاره کرد و تجربه خود در نمایشنویسی با موضوع دفاع مقدس را یادآور شد. به گفته او، اگر گفتمان دفاع مقدس در قالبهای هنری مناسب ارائه شود، مخاطبان نیز استقبال شایستهای نشان خواهند داد.
علی ششتمدی، دکتری زبان وادبیات داستانی و پژوهشگر حوزه ادبیات پایداری، دیگر سخنران این نشست، با تأکید بر ظرفیت عظیم واقعه دفاع مقدس در حوزه روایت، گفت: «آثاری که تاکنون خلق شدهاند تنها بخشی از این ظرفیت را بازتاب دادهاند. رمانهای دفاع مقدس میتوانند با تقویت ساختار روایی و ارتقای سطح هنری خود، به جایگاهی جهانی دست یابند.» او افزود: «هشت سال جنگ تحمیلی جلوههای انسانی و عرفانی بسیاری در ذهن و فرهنگ ایرانی ایجاد کرده است. بازنمایی درست این ابعاد میتواند توجه منتقدان و مخاطبان بینالمللی را نیز جلب کند.»
نشست «دوشنبههای نقد کتاب» با پرسش و پاسخ دانشگاهیان به پایان رسید و حاضران بر ضرورت تداوم اینگونه برنامهها برای بازاندیشی در ادبیات دفاع مقدس تأکید کردند.
دوشنبههای نقد کتاب قرار است در طول سال تحصیلی جاری، دوشنبهها در کتابخانه مرکزی دانشگاه حکیم سبزواری و با همکاری امور فرهنگی و اجتماعی دانشگاه برگزار شود.