در قالب قرارداد ارتباط با جامعه و صنعت بين مجموعه پرورش مرغ و تولید خوراك دام و طیور مزرعه آتش باد و دانشگاه حکیم سبزواری ” تولیــد مکمـل گیـاهی افزایش دهنــده وزن و تقـویت کننــده سیســتم ایمنی طیور ” به دکتر عیسی کهن باغخیراتی عضو هیات علمی گروه زیست شناسی دانشکده علوم پایه دانشگاه حکیم سبزواری سپرده شد.

عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری افزود: صنعت طیور نقش مهمی در اقتصاد و امنیت غذایی کشور دارد. پرورش صنعتی طیور مستعد شیوع انواع بیماری‌های ویروسی نظیر آنفلوانزا، نیوکاسل، برونشیت، و… است که داروهای ضد ویروسی ساخته شده‌ عوارض جانبی متعددی برای مصرف کنندگان نهایی گوشت خواهند داشت. با افزایش مقاومت‌های ناشی از استفاده بيش از حد از آنتی ویروس های سنتتيک شيميایی، یافتن داروهای جایگزین که دارای خواص آنتی ویروسی بوده و کم‌ترین عوارض جانبی را به همراه داشته باشند، ضروری است. گیاهان دارویی با سابقه طولانی در درمان بیماری های انسان، دام و طیور طیف متنوعی از متابولیت‌های ثانویه مانند پلی فنول ها، ترپنوئیدها، تری ترپنوئیدها، آلکالوئیدها، کومارین ها، فلآونوئیدها، کینین‌ها و غیره را تولید می‌کنند که به‌عنوان ماده خام برای تقویت سیستم ایمنی، ضد درد، منبع آنتی‌بیوتیک، و … در درمان بیماری‌های مختلف استفاده ‌شده است. به منظور اطمینان بخشی از اثرگذاری گیاهان دارویی باید پروفایل متابولیکی گیاهان مورد بررسی قرار گیرد که به این منظور از رویکردهای سیستم بیولوژی نظیر داده کاوی و آنالیز شبکه استفاده می شود. در این پروژه با رویکردهای داده کاوی و آنالیز شبکه ابتدا گیاهان دارویی موثر بر تقویت سیستم ایمنی و بهبود دهنده متابولیسم به منظور افزایش وزن و کاهش دفع آمونیاک جمع آوری شده و شبکه گیاه-متابولیت به منظور شناسایی متابولیت های کلیدی ترسیم و آنالیز می گردد. در ادامه گیاهانی که حداکثر مقدار از متابولیت های کلیدی را دارند به نسبت ارزش تعیین شده برای هر متابولیت کلیدی در فرمولاسیون حضور پیدا می کنند.

مجری این طرح در خصوص این قرارداد به روابط عمومی دانشگاه گفت: بررسی اولیه فرمولاسیون تهیه شده از نظر خواص ضد ویروسی و تقویت سیستم ایمنی روی جمعیت محدود جوجه ها در محیط مرغداری انجام شد و تست های پاتولوژی بهبود سیستم ایمنی و کاهش بیماری در جمعیت مورد بررسی را نشان داد به طوری که شاهد کاهش تلفات در گله و صرفه جویی در هزینه ها بودیم. نکته مهم اینکه وزن جوجه ها افزایش یافت و میزان دفع آمونیاک کاهش چشمگیری را نشان داد. این نتایج مجموعه پرورش مرغ مزرعه آتش آباد را به عقد قرارداد به مبلغ بیش از چهار ونیم میلیارد ریال تشویق کرد و مقرر شد فرمولاسیون روی جمعیت ۳۰۰۰، ۶۰۰۰ و ۱۰۰۰۰ جوجه تیمار شود و اثر آن بر جنبه های مختلف رشد، سیستم ایمنی و متابولیسم جوجه ها بررسی گردد.

دکتر کهن هدف از اجرای این طرح را فرموله کردن و تولید مکمل گیاهی از پودر خشک و یا عصاره گیاهان دارویی بومی بیان کردند که در کاهش مرگ و میر و تکثیر ویروس های طیور نقش موثری دارد و ضمن بهبود متابولیسم و افزایش وزن جوجه، روند درمان بیماری های ناشی از ویروس های عفونی پرندگان را  تسریع می بخشد.